สุขภาพสร้างได้จากตัวเรา

อัลปราโซแลม (Alprazolam) เป็นยาในกลุ่มเบนโซไดอาซีปีน (Benzodiazepine) ที่ใช้รักษาอาการในกลุ่มโรควิตกกังวลและตื่นตระหนก รวมไปถึงภาวะนอนไม่หลับ คลายกล้ามเนื้อ ระงับอาการชัก ภาวะซึมเศร้า ติดสุราเรื้อรัง ในประเทศไทยจัดยา อัลปราโซแลม เป็นวัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาทประเภท 4 ซึ่งต้องได้รับการจ่ายยาโดยแพทย์เท่านั้น เนื่องจากมีฤทธิ์ต่อจิตและระบบประสาทส่วนกลางในสมอง ส่งผลให้มีการนำยาชนิดนี้ไปใช้ในทางที่ผิด ก่ออาชญากรรม หรือล่วงละเมิดทางเพศ

เกี่ยวกับยาอัลปราโซแลม

คำเตือนของการใช้ยาอัลปราโซแลม

• ผู้ที่มีประวัติการแพ้ยาทุกชนิดควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนการใช้ยา
• ห้ามใช้ยาในสตรีมีครรภ์หรือกำลังให้นมบุตร เพราะอาจส่งผลให้ทารกพิการแต่กำเนิด
• ผู้สูงอายุ ผู้ที่เป็นโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงไมแอสทีเนียเกรวิส (Myasthenia Gravis) ไฮโล ประเทศไทย   โรคไตวาย โรคตับ  โรคสุราเป็นพิษ โรคต้อหิน และโรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจ ควรใช้ยาด้วยความระมัดระวังเป็นพิเศษ
• การใช้ยาควบคู่กับแอลกอฮอล์จะยิ่งส่งผลให้เกิดการกดประสาทมากขึ้น
• ในกรณีที่ต้องรับประทานยาควบคู่กับยาบางกลุ่ม เช่น ยาที่มีฤทธิ์กดประสาทกลุ่มเบนโซไดอะซีปีน (Benzodiazepines) ยาคุมกำเนิด ยาต้านฮิสตามีน หรือยาปฏิชีวนะบางตัว ควรปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้ เนื่องจากอาจส่งผลให้เกิดปฏิกิริยาที่รุนแรง
• หากกำลังอยู่ในช่วงรับประทานยาคีโตโคนาโซล (Ketoconazole) หรือไอทราโคนาโซล (Itraconazole) ไม่ควรรับประทานยาชนิดนี้
• ควรหลีกเลี่ยงการขับขี่ยานพาหนะ ทำงานกับเครื่องจักรต่าง ๆ หรือใช้ของมีคมหลังการรับประทานยา เนื่องจากอาจทำให้เกิดอาการง่วงซึมและเป็นอันตรายได้
• ผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี ไม่ควรรับประทาน

ปริมาณการใช้ยาอัลปราโซแลม*

อาการวิตกกังวล

• ผู้ใหญ่ ปริมาณ 0.25-0.5 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง (สูงสุดไม่เกิน 4 มิลลิกรัม/วัน)
• ผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีภูมิต้านทานต่ำ ขนาด 0.25 มิลลิกรัม 2-3 ครั้ง/วัน

อาการตื่นตระหนกตกใจเกินกว่าเหตุ

• ผู้ใหญ่ ขนาด 0.5 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง (สูงสุดไม่เกิน 10 มิลลิกรัม/วัน)
• ผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีภูมิต้านทานต่ำ ขนาด 0.25 มิลลิกรัม วันละ  1 ครั้ง

*ปริมาณการรับประทานยาขั้นต่ำ การใช้ยาต้องอยู่ภายใต้ดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษาเท่านั้น

การใช้ยาอัลปราโซแลม

แพทย์จะสั่งจ่ายยาตามอาการหรือชนิดของโรคเป็นหลัก รวมไปการพิจารณาถึงอายุ ประวัติการแพ้ยา และการตอบสนองของผู้ป่วย ซึ่งรูปแบบยาและระดับความเข้มข้นของตัวยาที่ใช้รักษาในผู้ป่วยแต่ละรายจะแตกต่างกัน โดยในประเทศไทยมักใช้ยาในรูปแบบเม็ด ขนาด 0.25, 0.5 และ 1 มิลลิกรัม

ตัวยาจะถูกดูดซึมได้ดีและออกฤทธิ์ได้เร็วภายใน 1-2 ชั่วโมงหลังรับประทาน ผู้ป่วยควรใช้ยาภายใต้คำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด ในกรณีที่ลืมรับประทานยา ควรรีบรับประทานทันทีเมื่อทราบ แต่หากใกล้เวลารับประทานยาในรอบถัดไป ให้ผู้ป่วยข้ามไปรับประทานยาของรอบถัดไปแทน ไม่ควรเพิ่มปริมาณยาเป็นสองเท่า

การรับประทานยาเกินปริมาณที่แพทย์กำหนดหรือใช้ติดต่อเป็นเวลานานนอกเหนือคำสั่งแพทย์อาจส่งผลให้เกิดอาการดื้อยา หากเกิดความผิดปกติหรืออาการไม่ดีขึ้น ควรหยุดใช้ยาทันทีและรีบปรึกษาแพทย์

ผลข้างเคียงจากการใช้ยาอัลปราโซแลม

การใช้ยาอัลปราโซแลมอาจส่งให้ผู้ป่วยรู้สึกง่วงซึม วิงเวียนศีรษะ สายตาพร่ามัว มองเห็นไม่ชัดเจน ความสามารถในการเรียนรู้และความจำลดลง หลงลืม มีอาการซึมเศร้า มีปัญหาด้านการพูด รู้สึกคลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย น้ำหนักลด หรืออาจเกิดปฏิกิริยาในทางตรงกันข้ามกับฤทธิ์ของยา เช่น ตื่นเต้น ใจสั่น กังวล เป็นต้น